Teminat tamamlama çağrısının, belirtilen sürede (T+1 günü saat 15:00'a kadar) yerine getirilmemesi durumunda müşteri hesabı temerrüde düşer.
Borçlu olan tarafın borcunu zamanında ve belirlenen kurallara uygun bir şekilde gerçekleştirmemesi borçlu temerrüdü; alacaklının alacağını zamanında ve kurallara uygun bir şekilde tahsil etmemesi veya kabul etmemesi durumu ise alacaklı temerrüdü olarak tanımlanır.
Temerrüde düşülmesi durumunda, hesaba ait açık pozisyonlar resen likidite edilir. Yükümlülüğün buna rağmen karşılanmaması durumunda ise, Takasbank, takas üyesinin Takasbank bünyesindeki tespit edilmiş diğer hak ve alacaklarına da, yükümlülüğün karşılanması için başvuruda bulunabilir.
Temerrüdün T+2 günü EFT saatinden sonra karşılanması ya da sonraki günlere sarkması durumunda ise, ikinci temerrüde düşülmüş sayılır. İkinci temerrüde, BIST Repo-Ters Repo Pazarında veya TCMB Bankalar arası Para Piyasasında oluşan bir gecelik ağırlıklı ortalama faiz oranından en yüksek olanının 1 katı oranında temerrüt faizi uygulanır.
Yatırımcının teminat tamamlama çağrısı ile bilgilendirilmesi sonrası eğer yatırımcının aynı gün içinde saat 14:00'a kadar başlangıç teminatını tamamlamadığı durumlarda sistem tarafından bakiye yetersizliği olan pozisyon otomatik olarak kapatılır.
Teminat istenen zamanda tamamlanmazsa da kontrat, borsa (veya aracı kurum) tarafından tüm teminat kaybedilmeden önce (genellikle otomatik olarak) kapatılıyor.
Temerrüt faizi, taahhütlerin gerektirmiş olduğu ödemeleri yapmayan borçlu kişinin veya daha önceden belirlenmiş süre içerisinde menkul kıymetler teslimatlarını yapmayan borsa üyelerinin borcuna eklenmiş faize verilen isimdir.
Takasbank'a yatırılması gereken miktarların ve diğer sorumlulukların vaktinde gerçekleştirilememesi ve ödenmemesi durumu borsada temerrüt olarak tanımlanır. Borsada gerçekleştirilen işlemlerin sonucunda, teminat açığı bulunan hesaplara Takasbank açısından ''teminat tamamlama çağrısı'' yapılmaktadır. Bu çağrının belirtilmiş olan vakitte (T+1 günü saat 15:00’a kadar) yerine getirilememesi vaziyetinde müşterinin hesabı temerrüde düşer. Bu zaman aralığında teminat açığı kapatılmış olursa birinci temerrüde düşürülerek müşteriye TCMB Bankalararası Para Piyasası’nda ya da Borsa İstanbul Repo-Ters Repo Pazarı’nda oluşan gecelik ağırlıklı ortalama faiz oranından en yüksek seviyeli olanının bir kat oranında temerrüt faizi uygulanmaktadır.
Temerrüdün belirlenmiş olan vakitten sonra karşılanması veya daha sonraki günlerde ödenmesi durumundaysa ikinci temerrüde düşülmüş olacaktır. İkinci temerrüdün oluşmasıyla beraber bu defa, uygulanmış olan faiz oranının üç katına çıktığını belirtmek gerekir. Temerrüdün ilerleyen günlere kalmış olmasıyla beraber temerrüt faizi hesaplaması yapılırken temerrüde kalınan süre içerisinde her gün adına geçerli olan faiz oranı kullanılmaktadır. Sorumlulukların belirtilmiş vakit içerisinde yerine getirilmemesi vaziyetinde;
- Teminatlar, Takasbank açısından nakde dönüştürülebilir,
- Açık olan pozisyonlar seans içerisinde alakalı borsa ya da üye açısından likide edilebilir.
- Sorumluluğun bunlara karşın gerçekleştirilmemesi vaziyetinde ise Takasbank, sorumluluğun karşılanması adına üyenin Takasbank bünyesindeki ispat edilmiş başka alacaklarını ve haklarını temin etmek adına başvuru yapabilir.
VİOP hesaplarınında bulunan tüm TL teminatları, Takasbank Fon Yönetimi tarafından mümkün olan en iyi şartlarda nemalandırılır. VİOP müşteri teminatları müşteri nam ve hesabına Takasbank bünyesinde saklanır. Bu çerçevede de VİOP müşterilerinin hesaplarında bulunan tüm TL nakitler günlük olarak nemalandırılır, döviz hesapları için ise nema geliri söz konusu olmaz.
VİOP hesaplarına uygulanan nema gelirinin hesaplara aktarılması ise T+1 gün sonra yani ertesi gün piyasa açılmadan saat 09:00 – 09:30 arasında gerçekleşir. Bu arada 15:40’dan önce üye hesaplarda bulunan TL teminatlarına nemalandırma yapılır. Bu saatten sonra hesaba yatırılan nakit teminatlar ise nemalandırılmaz.
Yasal Açıklama
Seans Kapanış Değeridir.
BIST verileri Foreks tarafından sağlanmaktadır. BIST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez. BIST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BIST'e ait olup, tekrarı yayınlanamaz. BIST, verinin sekansı, doğruluğu ve tamlığı konusunda herhangi bir garanti vermez. Veri yayınında oluşabilecek aksaklıklar, verinin ulaşmaması, gecikmesi, eksik ulaşması, yanlış olması, veri yayın sistemindeki perfomansın düşmesi veya kesintili olması gibi hallerde Alıcı, Alt Alıcı ve / veya kullanıcılarda oluşabilecek herhangi bir zarardan BIST sorumlu değildir.
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
TSPB Araştırma ve Analist Raporları Yönergesi doğrultusunda, hisse senetlerinin Araştırma Raporları kapsamına alınmasına yönelik prensiplerin yer aldığı ‘Anadolu Yatırım Araştırma Raporu Prosedürü’ne linke tıklayarak erişebilirsiniz.